ചെക്ക് ക്ലിയറന്‍സ് മണിക്കൂറുകള്‍ക്കുള്ളില്‍! മാറ്റം ഒക്ടോബര്‍മുതലെന്ന് ആര്‍ബിഐ

ചെക്ക് ക്ലിയറന്‍സിന് പുതിയ പരിഷ്‌കാരവുമായി ആര്‍ബിഐ. അക്കൗണ്ട് ഉടമകള്‍ക്കും ബിസിനസുകള്‍ക്കും ഒരുപോലെ നേട്ടം നല്‍കുന്ന നടപടിയാണിത്. ഇതുപ്രകാരം ഒക്ടോബര്‍ 4 മുതല്‍, രണ്ട് പ്രവൃത്തി ദിവസങ്ങള്‍ക്ക് പകരം മണിക്കൂറുകള്‍ക്കുള്ളില്‍ ചെക്കുകള്‍ ക്ലിയര്‍ ചെയ്യപ്പെടും. ഇത് ചെക്ക് പ്രോസസ്സിംഗ് ബിസിനസ് സമയങ്ങളില്‍ ഒരു തത്സമയ അനുഭവമാക്കി മാറ്റും.

പുതിയ പദ്ധതി അനുസരിച്ച്, പ്രവൃത്തി സമയങ്ങളില്‍ ചെക്കുകള്‍ തുടര്‍ച്ചയായി സ്‌കാന്‍ ചെയ്യുകയും, ഹാജരാക്കുകയും, ക്ലിയര്‍ ചെയ്യുകയും ചെയ്യും. ഇത് നിലവിലുള്ള സമയത്തില്‍ നിന്ന് ക്ലിയറിങ് സൈക്കിള്‍ കുറച്ച് മണിക്കൂറുകളായി കുറയ്ക്കും. ഇതുവരെ ബാച്ച് പ്രോസസ്സിംഗില്‍ പ്രവര്‍ത്തിച്ചിരുന്ന ചെക്ക് ട്രങ്കേഷന്‍ സിസ്റ്റം പ്രകാരമായിരിക്കും ഈ മാറ്റം സംഭവിക്കുക.

ആര്‍ബിഐ സര്‍ക്കുലര്‍ അനുസരിച്ച്, കണ്ടിന്യൂവസ് ക്ലിയറിങ് ആന്‍ഡ് സെറ്റില്‍മെന്റ് ഓണ്‍ റിയലൈസേഷന്‍ എന്ന പുതിയ സംവിധാനം രണ്ട് ഘട്ടങ്ങളായി നടപ്പിലാക്കും.

ഒന്നാം ഘട്ടം ഒക്ടോബര്‍ 4 ന് ആരംഭിക്കും, രണ്ടാം ഘട്ടം 2026 ജനുവരി 3 നാകും തുടങ്ങുക. കാര്യക്ഷമത മെച്ചപ്പെടുത്തുക, സെറ്റില്‍മെന്റ് അപകടസാധ്യതകള്‍ കുറയ്ക്കുക, ഉപഭോക്തൃ സൗകര്യം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുക എന്നിവയാണ് ഈ നീക്കംകൊണ്ട് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.

പുതിയ സംവിധാനത്തില്‍, രാവിലെ 10:00 മുതല്‍ വൈകുന്നേരം 4:00 വരെ ഒരൊറ്റ അവതരണ സെഷന്‍ ഉണ്ടായിരിക്കും. ഈ കാലയളവില്‍ ബാങ്ക് ശാഖകളില്‍ നിക്ഷേപിക്കുന്ന ചെക്കുകള്‍ സ്‌കാന്‍ ചെയ്ത് ഉടന്‍ തന്നെ ക്ലിയറിങ് ഹൗസിലേക്ക് അയയ്ക്കും. തുടര്‍ന്ന് പണം പിന്‍വലിക്കുന്ന ബാങ്ക് (ചെക്ക് എടുക്കുന്ന ബാങ്ക്) നല്‍കിയ ചെക്കുകള്‍ക്ക് പോസിറ്റീവ് സ്ഥിരീകരണമോ അല്ലെങ്കില്‍ നിഷേധിക്കപ്പെട്ട ചെക്കുകള്‍ക്ക് നെഗറ്റീവ് സ്ഥിരീകരണമോ അയയ്ക്കും.

ഒന്നാം ഘട്ടത്തില്‍, സ്ഥിരീകരണ സെഷന്‍ അവസാനിക്കുമ്പോള്‍ വൈകുന്നേരം 7:00 മണിക്ക് മുമ്പ് പണം പിന്‍വലിക്കുന്ന ബാങ്കുകള്‍ ചെക്കുകള്‍ സ്ഥിരീകരിക്കണം. അവര്‍ പ്രതികരിക്കുന്നില്ലെങ്കില്‍, ചെക്കുകള്‍ അംഗീകരിച്ചതായി കണക്കാക്കുകയും തീര്‍പ്പാക്കലിനായി ഉള്‍പ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും.

രണ്ടാം ഘട്ടത്തില്‍ കര്‍ശനമായ സമയപരിധി ഏര്‍പ്പെടുത്തും. 2026 ജനുവരി 3 മുതല്‍, ചെക്കുകള്‍ സമര്‍പ്പിച്ച് മൂന്ന് മണിക്കൂറിനുള്ളില്‍ സ്ഥിരീകരിക്കണം. ഉദാഹരണത്തിന്, രാവിലെ 10:00 നും 11:00 നും ഇടയില്‍ ഒരു ചെക്ക് ലഭിച്ചാല്‍, ഉച്ചയ്ക്ക് 2:00 മണിക്ക് മുമ്പ് അത് സ്ഥിരീകരിക്കണം. സമയപരിധിക്കുള്ളില്‍ സ്ഥിരീകരണം നല്‍കിയില്ലെങ്കില്‍, ചെക്ക് അംഗീകരിച്ചതായി കണക്കാക്കും.

പുതിയ പ്രക്രിയയെക്കുറിച്ച് ഉപഭോക്താക്കളെ അറിയിക്കാനും നടപ്പാക്കല്‍ തീയതി മുതല്‍ തുടര്‍ച്ചയായ ചെക്ക് ക്ലിയറിങ്ങ് കൈകാര്യം ചെയ്യാന്‍ അവര്‍ തയ്യാറാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനും ആര്‍ബിഐ ബാങ്കുകളോട് നിര്‍ദ്ദേശിച്ചു.